Vraag van de maand
juni
Toelichting bij het antwoord
In de review van Kato et al.1 2019 wordt er gekeken naar de veiligheids- en effectiviteitsprofielen van de beschikbare NOACs bij verschillende leeftijden. De verschillende fase 3 studies van de 4 NOACs worden hiervoor gebruikt.*
Bij oudere AF patiënten vertoonden alle 4 de NOAC’s een vergelijkbaar tot lager risico op beroerte vergeleken met VKA, terwijl alleen apixaban en edoxaban belangrijke hemorragische voorvallen significant verminderden. Apixaban, in de ARISTOTLE studie, verminderde significant ernstige bloedingen in vergelijking met warfarine in de oudere AF populatie (HR 0,64 [0,52, 0,79]). Op dezelfde manier verminderden edoxaban in de ENGAGE AF-TIMI 48 studie significant ernstige bloedingen in vergelijking met warfarine (HR 0,83 [0,70, 0,99] voor 60/30 mg regime.
Omdat eens sterkere associatie met leeftijd wordt waargenomen bij bloedingen dan bij ischemische voorvallen, is het nettovoordeel van apixaban en edoxaban ten opzichte van VKA groter bij oudere AF patiënten dan bij jongere AF patiënten.
In de EHRA richtlijn wordt ook benoemd dat ernstige bloedingen lager leken te zijn met apixaban en edoxaban vs VKA ook in de oudere AF populatie.2
*Gezien de heterogeniteit van de onderzoeken en het gebrek aan head-to-head onderzoeken tussen NOAC’s, is het niet geschikt om de resultaten van de verschillende onderzoeken rechtstreeks met elkaar te vergelijken. Echter, enkele indirecte waarnemingen ten opzichte van warfarine (de gemeenschappelijke vergelijkerin de onderzoeken) met betrekking tot leeftijd kunnen nuttig zijn
1. Kato, E. T., Goto, S., & Giugliano, R. P. (2019). Overview of oral antithrombotic treatment in elderly patients with atrial fibrillation. Ageing research reviews, 49, 115-124.
2 Steffel J, et al, 2021 European Heart Rhythm Association Practical Guide on the Use of Non-Vitamin K Antagonist Oral Anticoagulants in Patients with Atrial Fibrillation. Europace. 2021 Oct 9;23(10):1612-1676. doi: 10.1093/europace/euab065. Erratum in: Europace. 2021 Jun 28;: PMID: 33895845